Categorie: Mycelium

Opmerkingen

• Sommige zakken met mycelium kwamen opgesneden aan, vreemd en de consequentie was dat bij de groei van het mycelium bleek dat er vervuiling heeft plaats gevonden met een andere schimmel. Bij meerdere bakken vond dit plaats. (oesterzwam, Pleurotus, heeft een groene schimmel, bij eerdere bakken, het elfenbankje, Coriolus, zit een grijze schimmel in).

• Test gedaan met koken 100 °C en het onder hoge druk steriliseren van het substraat 140 °C.

• Vochtigheid van het substraat na het steriliseren in de hoge drukpan; in het begin deden vrij veel water in de hoge drukpan, iets wat eigenlijk uit literatuur bleek het steriliseerproces tegen ging. Steriliseren moet juist in stoom van 140 °C plaats vinden en het is verboden om het materiaal in contact te laten komen met kokend water (temp is dan veel lager waarbij er sprake is van pasteuriseren).

• na een aantal rondes van steriliseren zijn we begonnen het water uit het substraat (bier plus hennep bijv.) uit te drukken om het minder vochtig te maken voordat we de mycelium toevoegden met het kalk en deze in de mixer stopten. Te vochtig zijn van het uiteindelijke mix heeft tot gevolg gehad dat er in deze bakken het mycelium dood ging, de bak had een sterke geur van ammoniak (schimmel doodgegaan en een bacterieel fermentatie heeft plaats gevonden). De kleur van de mix is gelijk het begin stadium. Het water verdringt de lucht en er is een Anerode situatie, een mix zonder zuurstof.

• Het schoonmaken met waterstof perioxide 5% werkt goed, tafel, gereedschap, Ikea bakken werkt goed, in onze ogen levert dit geen besmetting op. Werken met latex handschoenen, blauwe overtrek slofjes houd vervuiling tegen, afzuiging helpt.

• Maar in een bak vond knopvorming plaats, (pleurotus), onduidelijke reden waarom. Werklicht met TL heeft de groei van knoppen bij de andere mixen niet gestimuleerd. De mixen waren wel in het rek afgeschermd met witte dikkere folie.

• De dikte van het substraat, variërend van 3 tot 6 cm heeft wel invloed op de uitkomst. Dunnere mix heeft betere doorgroeien tot gevolg. (zie ook stop motion filmpje). Er vindt wel een vanaf de bovenzijde (zuurstof) een groei naar beneden in de mix plaats, hoe dieper hoe minder mycelium. In de grotere Ikea bakken hebben we gekozen voor 3 cm dikte en deze zijn goed doorgroeit (Pleurotus). Een glazen potje gevuld alleen met broed, in het midden een vertikaal gat geprikt in de substantie, 1 cm breed in het midden) zonder enige toevoeging levert wel een complete doorgroeiing op ( 10 cm).

• Textiel, aan de bovenzijde op de mix levert een goed resultaat, onafhankelijk van het type materiaal (katoen, hennep of vlas) . Er vind een goede doorgroeing plaats van het mycelium door het textiel heen.

• Bij een aantal bakken hebben we een bodem gemaakt van metaal gaas (verzinkt kippengaas), waardoor we een vrije ruimte van 1 cm houden t.o.v. de plastic bodem van de Ikea box, wel met enkele verticale ronde gaten in de mix vanaf de bovenzijde gedrukt (1 cm) waardoor de mix aan de onderzijde ook zuurstof zou kunnen krijgen (onze theorie). Doel om ook aan de onderzijde een beter doorgroeing te krijgen, gelijkmatige verdeling van het mycelium in het gehele substraat.

• Er is een gelijke mix en gekookt in een grote pan en gesteriliseerd met de hogedrukpan, om te kunnen vergelijken of de mix van (koffiedrap of biermost, vlas (= linnen), hout etc) noodzakelijk is om te steriliseren of dat het voldoende is deze 320 minuten te koken bij 110 °C. Mix was:

Hygiëne

In het kader van de beschikbare middelen is er voor dit project gekozen voor een beperkte hygiëne in het lab.

De ruimte is met brandvertragende plastic afgeplakt aan muren, plafond en vloer. Er is een ventilatie aangebracht die lucht naar buiten afvoert.

Buiten het lab is een omkleedruimte, waar gebruikers een labjas en overschoenen aantrekken. Er zijn geen tassen, consumpties etc. toegestaan in het lab.

Alle werkvlakken en gereedschappen worden direct voor en na gebruik schoongemaakt met waterstof peroxide.

Afval wordt direct uit het lab afgevoerd.

Er worden geen substraten of broed in het lab opgeslagen.

Substraten en broed wordt buiten het lab in een koelcel (4°C) bewaard tot gebruik.

Ingrediënten

Naast het graanbroed van diverse soorten paddestoel, gebruiken we:

• houtsnippers (naaldboomhout)
• hennepsnippers
• beukensnippers
• zaagsel
• biermost (van Stadsbrouwerij Eindhoven)
• gedroogd hooi
• textiel: hennep, linnen (vlas), katoen
• kippengaas
• koffiedrap (uit TU/e kantine)

Protocol

Steriliseren

Steriliseren/pasteuriseren van het groeimedium gebeurt in een ruimte separaat van het kweeklab.

Steriliseren op ongeveer 120°C door koken in hogedrukpan (20ltr). Eerst 2 ltr water in de pan. Bodemrooster er in. Substraat afmeten in maatbeker (2ltr). Niet meer dan 10ltr totaal in de pan. Pan op kookplaat. Als het veiligheidsventiel aangeeft dat het water kookt (duurt ongeveer 2 uur bij 10ltr substraat en maximale stand van de elektrische kookplaat), het ventiel sluiten. Vanaf dat moment start de kookwekker, ingesteld op 30 minuten. Als kookwekker afloopt, kookplaat uit zetten. Pan gesloten laten afkoelen tot ongeveer 35°C. Pan overbrengen naar het kweeklab.

Pasteuriseren volgt de zelfde procedure, maar zonder dat het substraat onder druk gekookt wordt. De temperatuur stijgt daardoor niet boven het kookpunt van water (100°C).

Mengen

De roestvrijstalen werktafel en mengmachine wordt afgeveegd met een doekje met waterstof peroxide.

Gereedschappen zoals lepels, roerders en thermometers worden afgeveegd met een doekje met waterstof peroxide voor ze in contact komen met het substraat.

Nadat is vastgesteld dat de temperatuur van het substraat niet meer dan 35°C is wordt het overgebracht in de roestvrijstalen mengkom van de mengmachine.

Controleer met een pH-meter dat de zuurgraad niet onder de pH6,5 ligt. Voeg indien nodig landbouwkalk toe. Wij gebruikten tot 8 eetlepels Ecostyle biologische kalk.

Plaats de roerder in de mengmachine en borg de mengkom. Laat de mengmachine 2 minuten draaien. Let op dat het substraat niet uit de mengkom kruipt.

Stop de mengmachine, controleer de pH – eventueel aanpassen wanneer nog te laag. Herhaal tot pH neutraal is.

Voeg myceliumbroed -in ons geval: graanbroed van een professionele leverancier- toe en meng nog 5 minuten.

Afvullen kweekbakken

In het kweeklab wordt de kweekbak gesteriliseerd met waterstof peroxide. Bij het hanteren van gereedschappen en materialen worden verse latex handschoenen gedragen welke eerst met waterstof peroxide behandeld zijn.

Neem de mengkom uit de mengmachine. Op de werktafel wordt het substraat-broed mengsel overgebracht in kweekbakken (11ltr inhoud). Niet meer dan 3 ltr per bak, om een beperkte dikte van het substraat te handhaven zodat lucht er in kan doordringen.

Eventueel kunnen op dit moment nog aanvullende (steriele) hulpmaterialen aangebracht worden. Wij voegden o.a. lagen textiel en metalen gaas toe om de fysieke eigenschappen van de kweek te variëren.

Sluit de bak met een passend deksel, waarin doorlatende tape over beluchtingsgaten geplakt is.

Tot slot wordt een label op de bak geplakt met: datum van inzetten, verhoudingen van het substraat en de soort paddestoel. Plaats het label zo dat het makkelijk leesbaar is.

Rijpen

Plaats de bakken in het kweekrek. In het rek is een thermostatisch geregelde verwarming die het geheel op een optimale temperatuur brengt tussen 28°C en 32°C. Tijdens de groei is beperkte belichting van weinig invloed op knopvorming.